Художники и писатели Гомеля 2

ВАШЧАНКА Гаўрыіл Харытонавіч

20.06.1928-14.02.2014

«Дзякуй Богу, што даў мне доўгае жыццё, за якое я здолеў рэалізавацца як мастак. І дзякуй маме, якая нарадзіла і навучыла мяне працаваць. З гэтага ўсё пачалося». Г.Х. Вашчанка

Гавриил Харитонович Ващенко (1928-2014) — белорусский советский живописец, Народный художник БССР (1988). Профессор (1980). Родился 20 июня 1928 года, деревне Чикаловичи, Брагинский район, Гомельская область. В 1948 году окончил Киевское училище прикладных искусств. Дальше по совету старшекурсников уехал поступать в Львовский государственный институт декоративного и прикладного искусства, который окончил в 1955 году. По распределению уехал в Молдавию.

В 1955-60 годах преподавал в Республиканском художественном училище Кишинева (Молдавия). В 1957 году был принят в члены Союза художников СССР. Был автором нескольких монументальных росписей в Кишинёве и Москве.

В 1961 году переехал в Минск и осуществил первый набор на специальность «Монументально-декоративное искусство», являлся основателем кафедры монументально-декоративного искусства в Белорусском государственном театрально-художественном институте (с 2001 года — Белорусская государственная академия искусств), где проработал до 1997 года.

В 2002 году в Гомеле была открыта «Картинная галерея Г. Х. Ващенко», основу которой составили 70 живописных полотен, акварелей и эскизов монументальных работ, переданных художником в дар городу. В 2013 году Гавриил Харитонович Ващенко стал почётным гражданином Гомеля.

Гавриил Харитонович Ващенко – это удивительный художник, работал в жанре портрета, натюрморта, пейзажа, тематической картины. Он является основоположником монументальной школы. Творчество Гавриила Харитоновича повлияло на формирование всего белорусского искусства, о чем и свидетельствуют самые высокие государственные награды и звания. Среди них: звание Народный художник Республики Беларусь, Заслуженный деятель искусств, лауреат Государственной премии Республики Беларусь.

В 1969 году он получил бронзовую медаль ВДНХ СССР за картину «Цикломены», в 1975 году золотую медаль ВДНХ СССР за картину «Мое Полесье» и серебряную медаль имени Грекова за картину «Баллада о мужестве». В 1984 году стал Лауреатом Государственной премии БССР (за цикл картин «Дума о Родине», «Прорыв», «Мир земле моей», «Июльский мёд»).

Творчество Г. Ващенко было признано не только в нашей стране, но и за рубежом. Международный Кембриджский Биографический Центр признал Гавриила Ващенко «Человеком ХХ столетия» и «Человеком года ’92». Американский Биографический институт отметил его как «Человек года ’94» и наградил именной медалью «Честь 2000». В 1999 г. Ващенко был выбран членом консультативного совета Американского Биографического Института.

Артыкул аб творчасці

Статья о творчестве ( 2018 )

Творы аўтара

vashhenko

Фотогалерея

Бібліяграфія

1. Ващенко, Г. Баллада о мужестве: [из творческого опыта художника] / Г. Ващенко // Творчество. – 1975. – 5. – С. 20–21.
2. Ващенко, Г. Крестьянин, изобразивший Беларусь: беседа с художником Г. Ващенко / беседовал Дмитрий Чернявский // Гомельские ведомости. – 2013. – 23 июня (№ 72). – С. 4.
3. Ващенко, Г. Моя дорога в мир искусства началась из Гомеля: беседа с народным художником БССР Гавриилом Ващенко / беседовала Л. Граматчикова–Йенс // Гомельские ведомости. – 2008. – 17 июня (№ 68). – С. 4–5.
4. Ващенко, Г. Тайна ночи Гавриила Ващенко: беседа с художником накануне 85–летия / вела Лара Навменова // Гомельская праўда. – 2013. – 20 чэрв. (№ 93–94). – С. 3.
5. Ващенко, Г. Человек солнца: беседа с народным художником Г. Ващенко / вела Л. Навменова // Гомельская праўда. – 2008. – 19 чэрв. (№ 95–96). – С. 5.
6. Ващенко Гавриил Харитонович: [биограф. справка] // Белорусская ССР: краткая энциклопедия: в 5 т. Т. 5. Биографический справочник. – Минск, Бел. Сов. Энцикл. им. П. Бровки, 1981. – С. 107.
7. Ващенко Гавриил Харитонович: [биограф. справка] / сост. А. Н. Коршак // Регионы Беларуси: энциклопедия: в 7 т. Т. 3. Гомельская область: в 2 кн. Кн. 1. – Минск: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2012. – С. 75–76.
8. Ващенко Гавриил Харитонович: [биограф. справка] // Республика Беларусь: энциклопедия: в 6 т. Т. 2. – Минск, БелЭн, 2006. – С. 600–601.
9. Ващенко Гавриил Харитонович: [биограф. справка] // Художники советской Белоруссии. – Минск, Беларусь, 1976. – С. 60.
10. Волкова, Т. Рожденный Полесьем: [народный художник Беларуси Гавриил Ващенко] / Татьяна Волкова // Рэспубліка. – 2008. – 12 верас. – С. 8.
11. Граматчикова–Йенс, Л. В галерее Ващенко – сам Ващенко: [о новой экспозиции Г. Х. Ващенко] / Л. Граматчикова–Йенс // Гомельские ведомости. – 2004. – 30 сент. (№ 133–134). – С. 3.
12. Дробов, Л. Н. Монументальная живопись / Л. Н. Дробов // Живопись Советской Белоруссии. – Минск, Вышэйшая школа, 1979. – С. 272–279.
13. Дробова, О. Самородок земли Белорусской: художник Г. Х. Ващенко / О. Дробова // Гомельские ведомости. – 1998. – 25 июня.
14. Железнякова, О. Как закалялась кисть: [85 лет народному художнику Беларуси Гавриилу Ващенко] / Олеся Железнякова // Новый Вечерний Гомель. – 2013. – 31 июля (№ 31). – С. 2.
15. Клыга, А. Диалоги творца с миром: [об открытии персональной выставки Г. Х. Ващенко] / А. Клыга // Гомельская праўда. – 2003. – 22 ліст. (№ 133). – С. 1.
16. Клыга, А. Мастер и мастера: [об уникальной выставке «Мастер и мастера», где были представлены работы народного художника Беларуси Гавриила Ващенко] / А. Клыга // Гомельская праўда. – 2004. – 7 кастр. – С. 7.
17. Клыга, А. Народный художник Беларуси Гавриил Ващенко: «Творец всю жизнь пишет автопортрет» / А. Клыга // Гомельская праўда. – 2003. – 12 жн. (№ 90). – С. 3.
18. Клыга, А. Сны о желанной гармонии Гавриила Ващенко / А. Клыга // 100%. – 2004. – 15 июля (№ 29). – С. 17.
19. Ковалев, А. Работы последних лет – на просмотр землякам: [об открытии новой персональной выставки Гавриила Ващенко в картинной галерее] / А. Ковалев // Гомельские ведомости. – 2003. – 18 нояб. (№ 90). – С. 3.
20. Кривицкий, Д. Полесский самородок: [художник Г. Ващенко, уроженец Брагинского района] / Д. Кривицкий // Гомельская праўда. – 2000. – 27 чэрв. (№ 75). – С. 3.
21. Лойко, Г. В. Гавриил Ващенко: [о творчестве белорусского художника] / Г. В. Лойко // Мастацкая і музычная адукацыя. – 2014. – № 1. – С. 1.
22. Навменова, Л. Гавриил Ващенко: не теряйте чувства красоты / Лара Навменова // Гомельская праўда. – 2014. – 15 лют. (№ 25). – С. 3.
23. Пешина, Т. «Спалох» – оборванная песня Полесья: [размышления над картиной художника Гавриила Ващенко] / Т. Пешина // Беларусь. – 1999. – № 4. – С. 32–33.
24. Сурский, О. Родной земли и радость, и тревога: [к творческой биографии художника Г. Х. Ващенко] / О. Сурский // Неман. – 1988. – № 10. – С. 147–149.
25. Чернявский, Д. Живописец родной земли: [о творчестве белорусского художника Г. Х. Ващенко] / Дмитрий Чернявский // Гомельские ведомости. – 2018. – 19 июня (№ 69). – С. 5.
26. Чернявский, Д. «Я вам всем признателен…»: [о присвоении звания «Почётный гражданин города Гомеля» народному художнику Беларуси Гавриилу Харитоновичу Ващенко] / Дмитрий Чернявский // Гомельские ведомости. – 2013. – 28 нояб. (№ 138). – С. 2.
27. Шарангович, Н. Микрокосмос художника Ващенко / Н. Шарангович // Неман. – 2011. – № 6. – С. 205–210.
28. Шарангович, Н. На пороге неизведанного мира: [к 80–летию белорусского художника Г. Ващенко] / Наталья Шарангович // Литературная газета. – 2008. – № 59. – С. 4.
29. Шимбалёва, Л. В картинной галерее Г. Х. Ващенко: к 80–летию со дня рождения художника / Л. Шимбалёва // Пралеска. – 2008. – № 6. – С. 32.
30. Берасцень, С. З кагорты класікаў: [аб адкрыцці персанальнай выстаўкі народнага мастака Беларусі Г. Вашчанкі ў Гомельскай карціннай галерэі] / С. Берасцень // Літаратура і мастацтва. – 2008. – 20 чэрв. (№ 25). – С. 1.
31. Васілеўскі, П. Майстар, настаўнік майстроў: [аб адкрыцці выстаўкі «Майстар і майстры. Гаўрыла Вашчанка і школа» у Нацыянальным музеі гісторыі і культуры] / П. Васілеўскі // Народная воля. – 2004. – 3 вер. – С. 1.
32. Вашчанка, Г. Гаўрыла Вашчанка: «Беларусы не ведаюць сваіх мастакоў»: [інтэрвью з беларускім мастаком] / гутарыла Т. Антонава // Культура. – 2000. – № 45. – С. 4.
33. Вашчанка, Г. «Нельга патрабаваць ад жыцця болей за тое, што ты можаш яму даць...»: [гутарка з беларускім мастаком Г. Вашчанкам] / гутарыў Б. Крэпак // Культура. – 1998. – 7–13 ліст. (№ 42). – С. 1, 12.
34. Вашчанка, Г. Палессе і свет Гаўрылы Вашчанкі: [гутарка з беларускім мастаком Г. Вашчанкам] / гутарыла Н. Шаранговіч // Мастацтва. – 2008. – № 7. – С. 30–35.
35. Вашчанка, Г. Партрэт у інтэр'еры часу: гутарка з народным мастаком Беларусі / гутарыў В. Міхайлаў // Беларусь. – 2008. – № 8. – С. 38–41.
36. Вашчанка, Г. Час выказваць набалелае і перадуманае: [гутарка з мастаком Г. Вашчанкам] / гутарыла Наталля Шаранговіч // Мастацтва. – 2005. – № 12. – С. 30–35.
37. Вашчанка, Г. «Я малюю тое, што мяне хвалюе»: [інтэрвью з мастаком Г. Вашчанкам] / гутарыў П. Васілеўскі // Народная воля. – 2004. – 6 кастр. – С. 4.
38. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] // Беларускі саюз мастакоў: энцыклапедычны даведнік. – Мінск: Кавалер Паблішэрс, 1998. – С. 94.
39. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] // Беларусь: энцыклапедычны даведнік. – Мінск: БелЭн, 1995. – С. 154.
40. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] // Культура Беларусі: энцыклапедыя: у 6 т. Т. 2. – Мінск: Бел. энцыкл. ім. П. Броўкі, 2011. – С. 239–240.
41. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] // Памяць: Брагінскі раён: гіст.–дакум. хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2003. – С. 665–666.
42. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мінск: Бел. сав. энцыкл. ім. П. Броўкі, 1984. – С. 590–591.
43. 20 чэрвеня – 75 год з дня нараджэння (1928) Г. Х. Вашчанкі, жывапісца, народнвга мастака Беларусі: [аб жыцці і творчасці мастака] // Новыя кнігі. – 2003. – № 2. – С. 7–10.
44. Драчоў, П. Народжаны Беларускім Палессем: [аб творчасці мастака Гаўрылы Вашчані] / П. Драчоў // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – № 2. – С. 32–37.
45. Каб выверыць шлях: [віншаванне Г. Вашчанкі з 75–годдзем] // Літаратура і мастацтва. – 2003. – 11 ліп. (№ 28). – С. 2.
46. Карамазаў, В. Брама: [мастацка–біяграфічная аповесць пра беларускага мастака Гаўрылу Вашчанку] / Віктар Карамазаў. – Мінск: Кнігазбор, 2006. – 127 с., [8] л. каляр. іл.
47. Карамазаў, В. Скарбы чырвонай брамы: пачатак падарожжа ў мастацкі свет Гаўрылы Вашчанкі / В. Карамазаў // Літаратура і мастацтва. – 2001. – № 38. – С. 5.
48. Карамазаў, В. Цыкламены: [аб творчасці беларускага мастака Гаўрылы Вашчанкі] / В. Карамазаў // Мастацтва. – 2003. – № 6. – С. 12–15.
49. Карамазаў, В. Чырвоная брама: [сповед пра жыццё і творчасць мастака Гаўрылу Вашчанку] / Віктар Карамазаў // Дзеяслоў. – 2003. – № 6. – С. 29–59.
50. Катляроў, І. Маэстра – госць светлагорцаў: [аб правядзенні выстаўкі жывапісу народнага мастака Г. Вашчанкі ў Светлагорску] / Ізяслаў Катляроў // Культура. – 2004. – № 1–2. – С. 8.
51. Катляроў, І. Пад аховай анёлаў: [пра творчасць мастака Гаўрылы Вашчанкі і выстаўку яго твораў у Светлагорску] / Ізяслаў Катляроў // Культура. – 2007. –№ 14. – С. 7.
52. Квяткоўскі, А. Дакрананне: успамін пра Гаўрылу Вашчанку / А. Квяткоўскі // Культура. – 2015. – 14 лют. – С. 14.
53. Крэпак, Б. Зямля Любові Гаўрыла Вашчанкі: [пра творчасць беларускага мастака] / Б. Крэпак // Культура. – 2003. – 18–24 кастр. (№ 41–42). – С. 11.
54. Крэпак, Б. Нотр–Дам Гаўрылы Вашчанкі: [пра беларускага мастака] / Барыс Крэпак // Культура. – 2008. – № 25. – С. 7.
55. Крэпак, Б. «Негледзячы на подпіс карціна сапраўдная»: феномен Алены Аладавай / Б. Крэпак // Культура. – 2016. – № 37–43. – С. 15.
56. Крэпак, Б. Памяць трымае наш свет...: [пра творчасць беларускага мастака Г. Вашчанкі] / Б. Крэпак // Культура. – 2001. – 10–16 лют. (№ 6). – С. 7.
57. Лазука, Б. А. Гісторыя беларускага мастацтва: у 2 т. Т. 2. XYII–XXI стагоддзях / Б. А. Лазука; рэд. Ю. А. Аверчанка; маст. У. П. Свентахоўскі. – Мінск: Беларусь, 2007. – С. 278–279.
58. Лямцава–Канасевіч, В. Вяртанне на Радзіму: выстава Г. Х. Вашчанкі / В. Лямцава–Канасевіч // Палессе. – 1998. – № 3–4. – С. 166.
59. Мелодыі поўні Гаўрылы Вашчанкі: [аб адкрыцці выстаўкі жывапісу і пастэлі Г. Вашчанкі ў гомельскай карціннай галерэі Г. Х. Вашчанкі] // Культура. – 2005. – 29 кастр. (№ 44). – С. 7.
60. Мельнік, К. У. Беларускі савецкі жывапіс 1964–1985 гг.: тэматычная і стылістычная разнастайнасць / Кірыл Уладзіміравіч Мельнік // Беларускі гістарычны часопіс. – 2015. – № 3. – С. 30–39.
61. Міхайлаў, У. Гаўрыла Вашчанка: «Там, дзе ў мастацтве губляецца душа, губляецца і само мастацтва»: [гутарка з мастаком Гаўрылам Вашчанкам] / гутарыў Веніямін Міхееў // Беларусь. – 2018. – № 4. – С. 53–56.
62.Мятліцкая, І. Дыялогі з людзьмі і часам: [творчыя набыткі мастака Г. Х. Вашчанкі] / І. Мятліцкая // Мастацтва. – 1999. – № 2. – С. 15–16.
63. Натхнёны сын Палесся (да 80–годдзя Г. Х. Вашчанкі): бібліяграфічны паказальнік / Гомельская абласная б–ка імя У. І. Леніна; Інфармацыйна–бібліяграфічны аддзел; склад. І. Я. Качубей, І. А. Ціханава. – Гомель, 2008. – 39 с.
64. Сіпакоў, Я. Гаўрыла Вашчанка / Я. Сіпакоў // Беларусь. – 2000. – № 11–12. – С. 35.
65.Тараканава, М. Манументальны сімвалізм Гаўрылы Вашчанкі / М. Тараканава // Роднае слова. – 2003. – № 6. – С. 93–95.
66. Фатыхава, Г. А. Вашчанка Гаўрыла Харытонавіч: [бiяграф. даведка] / Г. А. Фатыхава // Беларуская энцыклапедыя: у 18 т. Т. 4. Варанецкі – Гальфстрым. – Мінск: БелЭн, 1997. – С. 48–49.
67. Харэўскі, С. Зачыняюцца дзверы эпохі: памяці Гаўрылы Вашчанкі / С. Харэўскі // Мастацтва. – 2014. – № 3. – С. 40–41.
68. Шаранговіч, Н. Вяртанне да вытокаў: [жыцце і творчасць Г. Вашчанкі] / Н. Шаранговіч // Памяць: Брагінскі раён: гіст.–дакум. хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2003. – С. 666–667.
69. Шаранговіч, Н. Гаўрыіл Вашчанка. Народжаны Палессем: нататкі пра жыццё і творчасць / Наталля Шаранговіч. – Мінск : Мастацкая літаратура, 2008. – 253, [2] с.. – (Мастакі Беларусі).
70. Шаранговіч, Н. Народжаны Беларускім Палессем: [пра творчы шлях і творчасць беларускага мастака Гаўрылы Вашчанкі да яго 80–годдзя] / Наталля Шаранговіч // Культура. – 2008. – № 38. – С. 14.
71. Шныпаркоў, А. Палеская песня Гаўрылы Вашчанкі: 70 год гомельскаму мастаку / А. Шныпаркоў // Літаратура і мастацтва. – 1998. – № 26. – С. 3.
72. Штабінская, С. Людзі і фарбы Палесся ў творчасці Гаўрыіла Вашчанкі: да 80–годдзя мастака / С. Штабінская // Пралеска. – 2008. – № 6. – С. 31–32.
73. Шунейка, Я. На падмурку манументалізму: [творчы партрэт мастака Гаўрылы Вашчанкі] / Я. Шунейка // Альманах: запіскі Бел. акад. мастацтваў. – 1998. – № 1. – С. 155–163.
74. Эрэнбург, М. Still Life: рэтраспекцыя жанру: [аб выставах беларускага нацюрморту ХХ стагодзя] / М. Эрэнбург // Мастацтва. – 2011. – № 6. – С. 34–37.

« Май 2024 »
Пн	Вт	Ср	Чт	Пт	Сб	Вс
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31