Пісьменнікі адным клікам

Міхась Даніленка

(Даніленка Міхаіл Пятровіч)

Празаік, паэт, публіцыст. Міхась Даніленка нарадзіўся ў 1922 г. у в. Ястрабка Лоеўскага раёна Гомельскай вобласці ў сялянскай сям'і. У трохгадовым узросце разам з бацькамі пераехаў у невялікі пасёлак Бодры. У 1938 годдзе скончыў Баршчоўскую сямігодку і ў гэтым жа годдзе паступіў у Рэчыцкае педвучылішча. Менавіта там і далучыўся да мастацкага слова – у мясцовай раённай газеце «Зара камуны» з’яўляюцца першыя публікацыі. Дакумент аб заканчэнні вучылішча атрымаць не паспеў – пачалася вайна. Вучыўся ў запасным палку ў Казахстане, быў знішчальнікам танкаў. У маі 1942 г. кантужаным патрапіў у палон, адкуль уцёк у 1944 г. Праз год вярнуўся дадому. Працаваў настаўнікам Казярожскай сямігадовай школы Лоеўскага і Ясеньскай сярэдняй школы Асіповіцкага раёна. Міхась Пятровіч любіў сваю настаўніцкую працу. Не аднойчы будзе згадваць, што ў Казярогах яму добра працавалася: днём вучыў дзяцей, а па вечарах пісаў апавяданні. Пра гэта потым хораша напіша ў навелах і ўспамінах. Любіў выхаванцаў, хоть яны былі няўрымслівымі і неспакойнымі. У 1952 завочна закончыў Гомельскі педагагічны інстытут. З 1953 г. па 1982 г. працаваў у рэдакцыі «Гомельскай праўды». Праца ў газеце дазваляла бачыць шмат цікавага ў жыцці, што потым клалася ў аснову мастацкіх твораў. У рэдакцыі даволі часта даводзілася чытаць рукапісы аўтараў-пачаткоўцаў, для многіх Міхась Пятровіч стаў настаўнікам. На працягу дзесяцігоддзяў ён кіраваў літаб’яднаннем пры абласной газеце, дзе кожны месяц друкавалася літаратурная старонка. Творца шчыра радаваўся, калі знаходзіў свежы, арыгінальны тэкст, калі сустракаў сваіх хрэснікаў у рэспубліканскай перыёдыцы.

У творчасці М. Даніленка ў асноўным абапіраўся на ўласны жыццёвы вопыт і шматгадовую журналісцкую практыку. Гэта ўласціва як першай кнізе («Мая песня»), так і тым, што з’явіліся на працягу больш чым трыццацігадовай дзейнасці («Майская навальніца», «Журлівіца» і інш.). Улюбёная форма – невялікае апавяданне, навела. Выкарыстоўваючы вялікі жыццёвы досвед і прафесійныя назіранні і высновы, ён у абмежаваных жанравых формах паказвае падзеі, актуальныя для многіх. Ягоныя героі – часцей за ўсё сціплыя людзі, якія імкнуцца жыць па агульначалавечых законах, гэтым яны блізкія і дарагія аўтару. Лепш за ўсё атрымоўваліся ў пісьменніка творы, прысвечаныя роднай Лоеўшчыне, сваім землякам, іх нялёгкай працы, вернасці свайму дому, зямлі, спрадвечнай чалавечай годнасці і абавязку (зборнікі «Маці Мар’я», «Наш дом», «Родная зямля»). Выкарыстоўваючы вялікі жыццёвы вопыт і прафесійныя назіранні і высновы, ён у гранічна абмежаваных жанравых формах паказвае падзеі, што становяцца актуальнымі і злабадзённымі для многіх. Ягоныя героі – часцей за ўсё сціплыя людзі, якія імкнуцца жыць па агульначалавечых законах, і гэтым яны блізкія і дарагія самому аўтару, бо і ён усё жыццё шукаў дабра і справядлівасці і служыў ім верна і аддана.

Тэма вайны з’яўляецца вызначальнай у творчасці М. Даніленкі. Яго зборнік “Родная зямля” (1982) адкрываецца амаль аўтабіяграфічнай аповесцю “Альпы”, якая прасвечана сябру Сцяпану Халайчаву, з якім аўтар уцякаў з палону. Трагедыя вайны ўвасоблена і ў аповесцях “Ля Дняпра, у другім эшалоне”, “Штраус у апраметнай”, “Казік Рамашкевіч”.

Для дзяцей М. Даніленка выдаў кнігі “Вернасць слову”, “Зачараваны гарлачык”, “На вуліцы Сонечнай”, “Ключы бабулі Зімы”. Пісаў таксама вершы. Некаторыя з іх пакладзены М. Блюміным і Э. Логашам на музыку.

Пісьменнік узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны 2-й ступені, медалямі, Ганаровай Граматай і дзвюма Граматамі Вярхоўнага Савета БССР. Выдатнік друку.

Крыніца інфармацыі